ईतिहाँसका ती महत्वपूर्ण पक्षहरु

विगत केही वर्षयता सचेत नेपालीहरुमा नेपालको इतिहासप्रति चाख बढेर गएको छ । तर आजसम्म लेखिएको नेपालको इतिहासमा एउटा महत्वपूर्ण अध्याय छुटेको छ त्यस तर्फ कुनै इतिहासकारको ध्यान नपुगेको हुँदा त्यस पक्षलाई उद्घाटित गर्नुपर्ने आवश्यकता महसुस भएको छ ।नेपालको इतिहासको त्यो महत्वपूर्ण पक्षबारे थाहा पाउन नेपाल र अरु देशबीच भएका सन्धिको पनि अध्ययन हुनु आवश्यक छ ।

यस सन्दर्भमा नेपाल र संयुक्त अधिराज्य बेलायत सरकारबीच सन् १९५० अक्टोबर ३० तारिख अर्थात् २००७ साल कार्तिक १४ गते भएको सन्धि उल्लेखनीय छ । उक्त सन्धिका बुँदाहरुको अध्ययन गर्दा यसबाट नेपालको इतिहासको नयाँ ढोका खुल्ने सम्भावना देखापर्छ ।

Continue reading

यो आफ्नै देशको माटो हो- पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाह

 पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाह र राष्ट्रपति डा. रामवरण यादव दुवैले यो साता अकबरे खुर्सानी रोपेका छन् । आफैंले दिनहुं पानी हाल्ने गरी गमलामा अकबरे खुर्सानी रोप्ने यो अभियानमा पूर्वराजा र राष्ट्रपति मात्रै होइन, माओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड, पुराना कम्युनिस्ट नेता मोहनविक्रम सिंह, नयां माओवादी नेता मोहन वैद्य र एमालेका पीरा नेता केपी ओलीसमेत सहभागी भएका छन् । यसरी खुर्सानी रोप्ने क्रममा ज्ञानेन्द्रदेखि रामवरणसम्मका गफ सुन्ने हो भने छुट्टै रमाइलो छ । Continue reading

समाजको सेवा गर्ने ब्यक्तिहरु प्रसंसाका हकदार हुन्छन्- राजदूत

नेपाल ब्रिटेन डटकमले हालै गरेको एक सर्वेक्षणका आधारमा विभिन्न सन्चारमाध्यम तथा सोसल मिडियामा सबैभन्दा बढी चर्चामा आएका दश जनाको नाम सार्वजनिक गरेको थियो। जसमा मिस नेपाल २०१२ सुश्री श्रृष्टि श्रेष्ठ, समाजसेवी डम्बर घले एमबिइ, बेलायतकालागि नेपाली राजदूत डा सुरेशचन्द्र चालिसे, गोर्खा अभियानकर्ता ज्ञानराज राई, सोलिसिटर राजु थापा, समाजसेवी सूर्य गुरुङ, गायक विवेक श्रेष्ठ, तमुधिा युकेका अध्यक्ष मुछेत्र गुरुङ, मिस नेपाल युकेकी संस्थापक शान्ति गुरुङ तथा व्यवसायी नरेन्द्र कंडेल छन्।  Continue reading

अर्थात: आफ्नो बल आफ्नै कोर्टमा

तस्बीर नेपालल्पसबाट

एउटा भनाइ छ “यदि हामीले कसैलाइ चोर औला देखाउछौं भने बुढीऔंला बाहेक अरु तीनवटा औंला हामी आफैतिर फर्केको हुन्छ ।” हो यस्तै भएको छ अहिले डा बाबुराम भट्टराइलाइ । माओवादीको खुला राजनीतिक संगठन संयुक्त जनमोर्चाका तर्फबाट बाबुराम भट्टराईले २०५२ माघ २१ गते तत्कालीन प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवालाई बुझाएका ४० मा ३० बुँदा थपेर मोहन बैद्य नेतृत्वको नेकपा(माओवादीले फेरि उनैलाई मागपत्र बुझाएको छ । तपाईंले नै तत्कालीन प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा समक्ष राखेका मागमा ३० बुँदा थपेर पेश गरेका हौं, मागपत्र बुझाएपछि गजुरेलले प्रधानमन्त्रीसँगको संवाद सुनाए ।
सीपी गजुरेलले यी कुराहरु भनिरहंदा र आफ्ना पूर्व राजनीतिक सहकर्मी देव गुरुङले मागपत्र पढेर सुनाइरहंदा प्रधानमन्त्री डा बाबुराम भट्टराइले घोप्टो मन्टो लगाइरहेको प्रत्येक्षदर्शीको टिप्पणी थियो । माग सुनाएपछि प्रधानमन्त्रीले भने, कुनै माग त पूरा गर्न सक्ने खालका पनि छैनन। क्रान्ति पूरा भएपछि मात्र पूरा गर्ने मागहरू बोकेर फेरि आउनु भएछ । Continue reading

टेडो ऐना- हास्यब्यङ्ग्य कथाको दुर्लभ कृति

के तपाईंले नेपाली भाषामा लेखिएका हास्यब्यङ्ग्य कथाहरु पढ्नु भएको छ ? किटानीसाथ भन्न सकिन्छ, पाउनुभएको छैन । किनकि नेपाली साहित्यमा हास्यव्यङ्ग्य कथा सर्जक दुर्लभप्रायः छन् । कुनै बेला भैरव अर्यालले यस क्षेत्रमा केही कलम चलाएका थिए । पछिल्लो समयमा लक्ष्मण गाम्नागे र हेटौडा निवासी आरसी रिजाल छिटपुट रुपमा देखिँदै छन् । अरुबाट पनि फाट्टफुट्ट लेखियो होला । तर हास्यब्यङ्ग्यका कथाहरुको संग्रह नै निस्कने साइत अहिलेसम्म जुरेको छैन भने पनि हुन्छ । यसबाट पनि नेपाली साहित्यको स्तर विश्व साहित्यको दाँजोमा कहाँ छ भनेर आँकलन गर्न सकिन्छ । Continue reading

किन चाहियो नयाँ संस्था ?

-शशी पौडेल
बेलायतमा अगस्त महिनामा दुइवटा संस्था जन्मेका छन् । एउटा संस्था बिशुद्ध साहित्य सेबाका निम्ति कृयाशील हुन भने अर्को संस्था, संस्था संस्थाबीच समन्वय कायम गरी सम्बद्ध संघ संस्थाको एकिकृत प्रतिनिधित्य गर्ने लगायतका उद्धेश्य सहित । यी दुइ संस्थाहरु मध्य “नेपाली संघ संस्था समन्वय परिषद युके”ले निकै चर्चा पाएको छ । चर्चामा खासगरी दुइ वटा प्रश्न उठेका छन् । पहिलो प्रश्न एन् आर एन् छदै छ अव के चाहियो ? दोस्रो यी संस्थै संस्थाको भिडमा अर्को संस्था किन ? Continue reading

नेपाली प्याराओलम्पीयनहरुलाई आर्थिक सहयोग

रमेश साराङ्ककोटीबाट

“नेपालको झण्डा लिएर दौडिनुस, तपाई अझ दौडिनुस, तपाई दौडिदिए मात्र पुग्छ ।”
सो एसिया क्याम्बर्लीमा सेप्टेम्बर ४ तारीख सांझ ७ बजेतिर रमाईलो माहौल थियो । सांझको खाना खान आएका ग्राहकहरु नेपाली तथा बेलायती ओलम्पीयनहरुसंग फोटो खिचाउन पाएकोमा रमाएका थिए । उक्त रमाईलो कार्यक्रम अरु केही नभएर नेपालबाट प्यारा ओलम्पीक्समा भाग लिन आएका खेलाडी तथा प्रतिनीधीहरुको स्वागत तथा आर्थिक सहयोग कार्यक्रमका थियो । कार्यक्रमको आयोजना सो एसिया क्याबर्ली र नेटफक्स लिमिटेडको संयुक्त आयोजनामा गरिएको थियो । Continue reading

माओबादीको मागपत्र तयार

यही भदौ १४ देखि १९ सम्म चलेको नेकपा–माओवादीको केन्द्रीय समितिको बैठकले सरकारलाई बुझाउन तयार गरेको मागपत्रको सम्पादित अंश । तत्कालीन नेकपा माओवादीले सशस्त्र युद्ध सुरु गर्नुअघि सरकारलाई बुझाएको ४० बुँदे मागपत्रका धेरै बुँदाहरू यसमा समावेश गरिएका छन ।

मुलुक यतिखेर गम्भीर राष्ट्रिय संकटबाट गुज्रिरहेको छ । संविधानसभा/व्यवस्थापिका–संसद् भंगसँगै सरकार कामचलाउमा परिणत भएको छ । न्यायपालिकालगायत संवैधानिक अंगहरू रिक्त हुँदै जाँदा राजनीतिक दलहरूबीच राजनीतिक सहमति हुन सकिरहेको छैन । यसले गर्दा मुलुकको राष्ट्रिय सार्वभौमसत्ता गम्भीर संकटमा परेको छ भने महँगी, भ्रष्टाचार, कमिसनखोर, कालाबजारीलगायत जनजीविकाका समस्याहरू दिनप्रतिदिन बढ्दै गइरहेका छन् । अत: राष्ट्रियता, जनतन्त्र र जनजीविकाका तपसिलका सवालहरूबारे सरकारलगायत सम्बद्ध सरोकारवाला सबैको ध्यान आकृष्ट गरी अविलम्ब सम्बोधन गर्न निम्न मागहरू प्रस्तुत गरिएको छ । Continue reading

राष्ट्रपति आफ्नै भूमिकामा अलमल

शशी पौडेल
संविधान बनाउन नसके ४५ दिनमा राजीनामा दिने प्रतिवद्धता व्यक्त गरेका डा. बाबुराम भट्टराईको नेतृत्वमा सरकार गठन भएको एक वर्ष पुगेर पूरा भएको छ । यस अवसरमा देशबासीका नाममा सिंहदरवारबाट झण्डै तीन चौथाइ घण्टा लामो भाषणमा प्रधानमन्त्रीले एक वर्ष भित्र भए गरेका कार्य प्रस्तुत गरे, तर तत्काल राहत र महंगी घटाउने कुनै कार्ययोजना प्रस्तुत भएन । यस्तो बेला राजीनामा त के उनी अब यस्तै अलमल रही रहे तथा सहमति नजुटेमा २५ वर्षसम्म शासन हाँक्ने प्रचण्ड भविष्यवाणीले सबैलाई झसङ्ग बनाउनु स्वाभाविक छ । साम, दाम, दण्ड, भेदको चतु¥याँई गरी परिस्थितिलाई आफ्नो काबुमा पार्न सफल बाबुरामले एक वर्ष भित्र देशलाई के दिए के के गरे यसको लेखा जोखा कसले गर्ने ? तर सत्ताको खिचातानी भने उनी प्रधान मन्त्री बनेकै मिनेट देखि प्रारम्भ भएको हो । Continue reading