टंकको सम्झनामा

“टंक तिमी मृदुभाषी थियौ । मिलनसार थियौ । तिमीले हामीसंग काम गर्ने क्रममा कहिल्यै कसैका बिरुद्ध लागेनौ । यी सबै भन्दा पनि माथी उठेर तिम्रो गुण हरेक सहकर्मीलाइ “टेक केयर, लुक आफ्टर योर सेल्फ” भनेर बिदा हुने गर्दथ्यौ । तिम्रा ती शब्दहरुले हामीलाइ काम गर्न र ब्यक्तिगत रुपमा आफ्नो ख्याल गर्नका निम्ति उर्जा जागेर आउथ्यो । आज तिमी हामी माझ छैनौ तर तिम्रो मिलनसारिता र सकारात्मक सोचाइ सदाका लागि अबिस्मरणीय रही रहने छन् ।”
उक्त कुरा फ्रिम्लिपार्क अस्पतालकी सल्यक्रिया नर्सिङ्ग बिभागीय प्रमुख एमाले टंक सुबेदी प्रति अन्तिम श्रद्धान्जली दिदै भनेकी हुन् । यसो भनीरहदा उनी डाको छोडेरै रोइन् । उनि मात्र रोइनन् उनले हलमा टंक सुबेदी प्रति श्रद्धान्जली अर्पण गर्न आएका सबैलाइ भाव बिह्वल बनाइन् भने थुप्रैलाइ रुवाइन् । मेरो बगलमा बसेका यज्ञ क्षेत्री पनि डाकै छोडेर रोए । मैले आफुलाइ पनि थाम्न सकिन र आँखा चिम्म गरेर दुबै हातले अनुहार छोपें । तर अनुहार अरुका अगाडि छोपे पनि भित्री मन रोएकै थियो । आँसु थाम्न सकिन । मुटुमा भक्कानो छुटेर आयो । Continue reading

मुठभेड र द्वन्द्वको कुचक्र कस्को लागि ?

–भीम रावल
द्वन्द्व कस्को हितमा?
राज्य र सरकार संचालन गर्नेहरुको पहिलो दायित्व देशको अस्मिताको रक्षा गर्दै जनतालाई शान्ति–सुरक्षाको प्रत्याभूति दिलाउनु हो । समाजमा उत्पन्न हुने अन्तरविरोध र राजनीतिक मतभेदहरुलाई व्यवस्थापन गरेर आर्थिक समृद्धिबाट जनताको जीवन सुखमय बनाउन हरसम्भव प्रयास गर्नु सरकारको कर्तब्य हो । तर बिडम्बना, नेपालमा एनेकपा (माओवादी) का उपाध्यक्ष डा. बाबुराम भट्टराईको नेतृत्वमा रहेको सरकारले प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवासबाट आफुसंग असहत राजनीतिक दलहरुको ‘भण्डाफोर’ गर्दै जनताबाट ‘विस्थापित गर्न’ ‘संघीय लोकतान्त्रिक गणतान्त्रिक गठबन्धन’ को घोषणा गरेको छ । विस्तृत शान्ति सम्झौता र त्यसपछिका अनेकौं सहमति तथा २०६८ साल कार्तिकमा गरिएको सात बुँदे, २०६९ साल वैशाखमा भएको पाँच बुँदे र जेठ २ गते गरिएको महत्वपूर्ण सहमतिलाई लत्याउँदै देशमा मुठभेड र द्वन्द्वको अर्को श्रृंखला शुरु गर्ने दुस्प्रयास गरिएको छ । Continue reading

युरोपको अन्तिम घर हेर्न चुक्न नहुने

लण्डन ओलम्पिकले ब्यस्त थियो, स्कूलहरु पनि बन्द भएकाले त्यति ब्यस्तता थिएन, कतै घुम्न जाने योजना पनि बन्न सकेको थिएन । एउटा सानो बैठक सकेर घर आइपुग्दा बर्षभरी काम गरेर थाकेको महसुष हुनु अस्वाभाबिक थिएन । छोराहरुले पनि एक दुइ दिनकालागि कतै बाहिर जाने बिचार भए हामी घरै बस्छौं भन्ने संकेत दिए । के खोज्दछस् काना भनेर सोध्दा एकदम छिटो आँखा भन्ने जवाफ दिए झै करुणा तैयार भएर ब्यागमा टाबेल, ब्रस, मन्जन अनि साबुन आदी पोका पारेर म त तयार भएं भन्दै सामुन्य उभिइन् । तर मलाइ भने कहाँ जाने अलमलल थिंए । एक दुइवटा फोन गरें, लण्डन ओलम्पिकले ब्यस्त भएर होला कहीकतै बास बस्ने होटल पाउन सकिन, केही मित्रहरुलाइ फोन रिगाँए तर त्यो बिकल्प पनि असफल भयो, साथीहरु भेट्न सकिन । पत्नीले “मच्चियो मच्चियो थच्चियो” भन्दै सुस्केरा काढ्न थालिन । Continue reading

मेहनत र भाग्यको समिश्रण प्रा सूर्य सुबेदी

-शशी पौडेल
पुरुषहरुको भाग्यको ढोकाको चुकुलको साँचो महिला अर्थात पत्नीले राखेकी हुन्छिन् । यदि भाग्यको साचो उनीहरुले खोलि दिएनन् भने बिर्को बन्द गरेर वोतल भित्र राखेको झिंगा सरह जति उडे पनि बोतल भित्रै रहने र अन्तमा थाकेर पखेटा खस्ने भए जस्तै हुन जान्छन् । यस अर्थमा पुरुषको सफलताका निम्ति पत्नीको महत्वपूर्ण योगदान रहेको हुन्छ । यस्तै प्राध्यापक सूर्य सुवेदीकी  अर्धाङिगनीले उनका इक्षा, चाहना र मेहनतलाई कदर गरेकाले उनले सफलता प्रापत गरेको कुरा बुझ्न उनीसंग नजिक हुनेलाई कुनै कठिनै पर्ने छैन ।
मेरी पत्नी पनि शिक्षित भएकाले मेरो सफलतामा उनको सहयोग र समर्थन छ । यदि उनलाई कसैले तपाई यति व्यस्त मान्छे कसरी परिवारलाई समय पु¥याउन सक्नु हुन्छ भनी सोध्यो भने उनको जवाफ उपरोक्त हुने छ । Continue reading

कसैले नजितेको युद्ध

– शशी पौडेल

बच्चालाइ रुवाएर बाबु आमालाइ मार्ने नरपिचासहरु

 

जो रक्षक उही भक्षक भन्ने उखान यत्र तत्र  चरितार्थ हुने गरेको  छ । अफ्गानिस्तानमा आतकंवाद, भ्रष्टाचार, अनियमितता, अन्याय र अत्याचारको अन्त्य गरी शान्ति–सुरक्षा दिन भनी खटिएका सेना जो अप्mगानिस्तानका लागि बेलायती राजदुतावासमा कार्यरत थिए । निज सैनिक अधिकारी दुई बर्ष अघि दुई बर्षका लागि अफ्गानिस्तान जेलमा परेका हुन् । विल स नामक निज सैनिक अधिकारी २८ बर्षदेखि बेलायती सेनामा सेवारत थिए । सेवारत भएकै अवस्थामा उनले एम वि इ समेत पाइसकेका छन् ।  उनी दुई बर्ष अघि अफ्गानी अधिकारीहरुलाई वीस हजार अमेरिकी डलर घुस खुवाएको प्रमाणित भएका कारणले जेल परेका हुन् । Continue reading

गेँडी

 
अ.ने.सा.स.को मोहले आफुलाई पनि केही हदसम्म तानेको थियो र परदेशको ब्यस्ततामा पनि यस्को सेवामा लाग्ने अभिप्रायले आजीवन सदस्य बनियो र लेखनमा अझ लागि परियो तर अब अ.ने.सा.स.ले त टुहुरा नै पार्ला जस्तो छाँट छ त ! त्यही पिरमा केही गेँडीको श्रीजना गरेँ । मैले भावनामा उतारे जस्तै अ.ने.सा.स पक्कै नबन्ने आशाको साथमा । यहाँहरु के भन्नु हुन्छ ? मैले जतिपनी रचेका अनेसासप्रतिका भावनामा एकतर्फिलाई मात्र दोष लगाउँने मनशाय भने पक्कै होईन,बस श्रीजना मार्फत झक्झकाउँने अभीष्ट मात्र हो । म पनि यही दुईभित्र अवश्य पर्न सक्छु ।

– Prabha Acharya

 गेँडी
अ.ने.सा.स अब चैं टुक्रिएला जस्तो छ
साहित्यको चाल् पनि हेर अब यस्तो छ
आयो कुदिन,
जाने भयो अब सुदिन ………../
 
साहित्यको भण्डार सबैले नै भर्नुछ
अमर् कृति छाडेर लेखकले मर्नुछ
हल्ला नगर,
झगडाको बिउ नछर ………./ Continue reading

राजतन्त्र अझै मरेको छैन रे

– शशी पौडेल

लगभग तीन बर्ष अघि पूर्व राजा ज्ञानेन्दको् “राजतन्त्र अझै मरेको छैन” भन्ने आसयको अभिब्यक्तिले नेपाली राजनीतिमा चर्चाको बिषय बन्यो । त्यति बेलाका प्रधानमन्त्री देखि विपक्षी दलका बाबुराम भट्टराई सम्मले यसवारे आपत्ती जनाए । अहिले बाबुराम भट्टराइ प्रधानमन्त्री छन् । पूर्व राजा ज्ञानेन्द्रले अहिले देशलाइ म चाहिए आउन तयार छु भन्ने आशयको अभिब्यक्ति दिए । पूर्व राजा ज्ञानेन्दको अभिब्यक्तिको जवाफमा बाबुराम भट्टराइले उनले पाइआएको सुबिधा कट्टा गर्ने धम्की दिए । अर्थात कागले कान लग्यो भनेर अर्को कान समाएर जोगाउनुको वदला काग जता जता उड्यो त्यतै त्यतै दगुरे । त्यतिबेलाको उपरोक्त राजनीतिक घटनाक्रमलाई यहा दुई पंतीमा राखेर विश्लेषण गर्ने प्रयास गरेको छु । Continue reading

गजल: अब सम्झौताको आग्रह

 आचार्य प्रभा 

सबै अँट्ने अ.ने.सा.स.सङ्लो थलो पारे हुन्छ
स्वार्थ पाल्ने लेखकलाई लेखनबाटै झारे हुन्छ ।

लेखक त सरस्वतीको शिष्यरूप मानिन्छन्
सरस्वतीले त्यो भक्तलाइे साहित्यमै खारे हुन्छ । Continue reading

रेमिट्यन्स भित्रियो, सामाजिक विखण्डन पनि

– शशी पौडेल
मानव सभ्यताको सुरुदेखिनै मानव जाती एक ठाउ“बाट अर्काे ठाउ“मा कामको खोजीमा जाने, वसाई सर्ने प्रचलन रहदै आएको छ । भगवानको पालामा पनि स्वयं भगवानहरु एक ठाउ“बाट अर्को ठाउ“ वसाई सरेको पौराणिक कथा पढ्न पाईन्छ । जस्तै शिवजी ल्शेसमसान्त जंगलमा गै मृगको रुप धारण गरेर बसेको अथवा उनै शिवले गोमालाई विवाह गरेर अर्कै ठाउ“मा बसाई बसाएको । रामचन्द्रहरुको १४ वर्षसम्मको बनबास आदि आदि ।
उता क्रिश्चियन धर्मबारे बाइबलमका कुरा ग¥यौं भने पनि बाइबलको प्रमुख कथाका पात्र नै जेसु क्रिष्ट, म्यारी र जोसेफ रहेका छन् । कथालाई गहिरिएर पढ्ने हो भने जोसेफको म्यारीस“ग प्रेम सम्बन्ध बसेपछि म्यारी गर्भवती भएको र अविवाहित नारी गर्भवती भएपछि इजरायलमा बस्न त्यतिबेलाको सामाजिक मान्यता अनुरुप अप्ठ्यारो पर्ने भएकाले भाग्न बाध्य भएको बुझिन्छ । रातारात भाग्दा अहिलेको इजरायलको राजधानी जेरुसलम र हेवरोनको वीचमा पर्ने वेथलेहेम पुग्दा अचानक बच्चा जन्मेको भन्ने बुझ्न गाह्रो पर्दैन । Continue reading